Teken

Een dagje in de bossen of op de hei?

Een tekencontrole hoort er nou eenmaal bij!

Ook in de bossen van de Wielewaal zitten ze; teken. Het gebeurt vaker dan een keer per jaar dat de leiding een teek op hun eigen huid (of die van een jeugdlid) vindt. Vanaf half april/begin mei komen de teken tevoorschijn.

Wat is een Teek:

Een teek is een klein zwart beestje van ongeveer 1 á 3 mm groot dat zich net als een mug volzuigt met bloed uit de drager, een mens. Als de teek genoeg heeft gegeten, dan laat hij zichzelf weer vallen. Teken nestelen zich bij mensen graag op donkere vochtige plekken (oksels, knieholte, lies of buik en schaamstreek).

Als je een teek niet snel genoeg weg haalt, dan kun je er heel erg ziek van worden. Sommige teken zijn namelijk drager van een bacterie die de ziekte van Lyme kan veroorzaken. Mensen kunnen daar heel erg ziek van worden.

Hoe kom je aan een teek:

Teken zitten hoog in de takken van loofhout -eik- en laten zich vallen zodra er een warmbloedig dier onderdoor rent. Dan kruipt de teek naar een verbergplekje om zich daar lekker in te graven. Het beestje heeft en voorkeur voor plaatsen waar de huid zacht en warm is, maar ook lekker trak. Onder een elastiek van ondergoed of kousen bv. Maar ook achter oren en huidplooien. Teken gaan op de vreemdste en onwaarschijnlijkste plekken zitten, dus pas altijd op!!!

Pas ook op bij het tenten ophangen als je terug bent in je eigen blokhut, zelfs hier kunnen teken nog uit de tent komen rollen.

Herkenning van een teek:

Let erop dat als je kinderen zichzelf veel krabben. Het kan zijn dat ze onbewust een teek op het spoor zijn. Controleer dan meteen! Ook is het verstandig bij een zomerkamp de kinderen vaker te controleren. Gewoon op een bankje zetten en van boven tot onder in alle hoekjes nauwkeurig controleren.

Hierboven is een plaatje van een teek, -vergroot- het achterlijf is eigenlijk zwart. Naarmate de teek meer bloed heeft opgezogen wordt het achterlijf groter en groter... Dan op een dag laat de teek vanzelf weer los.

Een besmette teek

De ziekte die teken kunnen verspreiden heet Lyme. Naar schatting 2-3% van de teken is besmet met deze ziekte.

Waar je op moet letten als je gebeten bent is de steekplek. Het mag enigszins ontsteken, (rood bultje) maar dat moet snel weer weg. Als de bult een grotere rode vlek wordt, en zich cirkelvormig uitbreidt, is het heel verdacht. Ga dan naar de huisarts (c.q. adviseer de ouders) binnen een week.

Er kunnen bijvoorbeeld in een straal van 4 a 5 cm enkele rode vlekken zichtbaar zijn. Niet echt een mooie cirkel dus. De vlekken gaan na enkele dagen weg, maar dat duidt NIET op genezing. Ook is lichte koorts, spier en gewrichtspijn, niet lekker tot misselijk voelen een indicatie.

Niet alle klachten hoeven tegelijk op te treden. Ook deze symptomen gaan na een paar dagen weer weg. De symptomen kunnen bv. pas na 1 week komen opzetten, en daarna weer wegtrekken.

Als je niets aan deze waarschuwingen doet, komt de Lyme na enkele maanden in enorme heftigheid weer naar buiten. Dat kunnen allerlei neurotische en reumatische aandoeningen zijn. Typisch is gewrichtspijn en verslapping van de gezichtsspieren. Aandoeningen aan de zintuigen kunnen ook optreden.

De teek is nog niet gevaarlijk als het minder dan 24 uur vast zit, daarna begint het pas bloed te zuigen, en zijn met Borrelia bacteriën besmette slijm met jouw bloed te vermengen. De teek is de eerste 24 uur gemakkelijk te verwijderen.

Verwijderen van teken:

Teken zijn niet bang van een beetje water, daardoor verdwijnen ze niet als ze eenmaal op je lichaam zitten.

Er worden twee methoden voor het verwijderen van teken aangeraden, de beste methode is met een tekentang of tekenpincet. Heb je deze niet dan kan het ook met een scherp pincet uit je EHBO koffer.

Tekentang

Deze methode wordt geadviseerd als de beste en meest handige methode.

Er is een speciale tekentang in de handel, waarmee je teken simpel kunt verwijderen. Hierbij zit het boekje "Teek it Easy" met heldere info over teken en de Lyme-ziekte. De meegeleverde alcohol deppers zijn niet bedoeld om de teken te verdoven, dat is absoluut verkeerd, maar om de beet te ontsmetten NA het verwijderen van de teek. De tang is meestal wel te verkrijgen bij een apotheek of drogist.

De tekentang is een metaal of  kunststof apparaatje dat ongeveer werkt als een epileer-pincet (als je knijpt gaat 'ie open, laat je los gaat 'ie weer dicht). Er is alleen wat meer ruimte gehouden voor het (volgezogen) lijf van de teek, hetgeen bij een pincet wel eens wat problemen op kan leveren. Het is een kwestie van de tang in de 'nek' van de teek te plaatsen en vervolgens een aantal slagen te draaien (ik doe altijd linksom...). Omdat je de pincet niet dicht hoeft te knijpen gaat het draaien erg makkelijk. Kijk maar naar het plaatje hieronder.

Het tekenpincet is te koop bij apotheek, drogisterij en Scout Shop en is de beste methode om een teek te verwijderen.

Pincet:

Deze methode is bruikbaar als er geen tekentang voorhanden is.

Neem een spitse pincet en knijp de teek zo dicht mogelijk bij de huid (dus bij de tekenkop) vast. De pincet langzaam met een draaiende beweging steeds harder trekken. Let erop dat je met het pincet niet de teek plat (leeg) knijpt. De teek moet er in zijn geheel uit gaan. Breekt de kop van de teek achter, dan zie je nog een zwart puntje. Dat levert soms geen groot probleem op, maar de kans op infectie wordt groter. Als het mogelijk is toch een arts raadplegen, deze heeft betere apparatuur. Snel de teek eruit halen met het risico dat de kop afbreekt is belangrijker dat de teek nog uren
laten zitten.