Winterkamperen
Inleiding
Ook in de winter ben je bij scouting vaak actief buiten bezig. Een winterkamperen staat dan, voor de wat ouderen ook wel eens op het programma. Daar is niets mis mee alleen ben je dan wel bewust van de mogelijke gevaren die met name de kou kunnen veroorzaken. Een goede voorbereiding is dus ook altijd noodzakelijk om problemen tijdens en na het kamp te voorkomen.
Warm blijven
Tijdens een winterkamp is het belangrijk dat je jezelf warm houdt. Dit doe je door zo min mogelijk stil te zitten. Wat je dus beter niet kunt doen is halver wegen het kamp de warmte van bijvoorbeeld een café opzoeken of slapen in een binnenaccommodatie. Als je hierna weer verder moet zal je het vele male kouder hebben als daarvoor. Maak je 's avonds een kampvuurtje, ga er dan niet te dicht bij zitten, de grote temperatuursverschillen kunnen vervelende gevolgen hebben op je lichaam, denk hierbij aan winter voeten en -handen.
Probeer zoveel mogelijk te bewegen door te gaan lopen met bijvoorbeeld de rugzak, probeer actief bezig te zijn in de sneeuw (sleeën, langlaufen enz.). Als je gaat rusten drink of eet altijd iets warms of als het donker is geworden ga iets doen in de tent en kruip dan lekker in je slaapzak.
Op den duur, doordat je constant buiten bent, raak je vanzelf gewend aan de lage temperatuur en zal de kou steeds minder merken.
Om jezelf warm te houden kun is het natuurlijk ook belangrijk dat je jezelf goed warm aankleedt, bedenk hierbij dat meerdere dunne lagen altijd beter isoleren dan 1 dikke laag. Ook hebben meerdere lagen kleding het voordeel dat als je door veel beweging het warmer gaat krijgen je ook nog wat kan uittrekken.
Denk bij het kleden aan de volgende punten:
Benen:
1. Als eerste laag doe je een pyjamabroek, lange onderbroek of een maillot aan.
2. Daarover een polyester broek (zijn heel warm en drogen snel) of een katoenen outdoorbroek (ruime broek en droogt snel) Om deze wind en waterdicht te houden kan je eventueel een regenbroek erover aantrekken. Nooit een spijkerbroek, deze is zwaar en droogt heel langzaam.
Voeten:
Trek 2 paar sokken (1 dun en 1 dik paar) over elkaar aan dit is lekker warm en beter dan 1 dik paar. Bezuinig niet op sokken en zorg dat ze heel zijn. Blaren en koude voeten zijn vaak het gevolg van het dragen van slechte sokken. Vochtige sokken gelijk vervangen door drogen. Zorg dat je WATERDICHTE hoge schoenen hebt. Natte voeten betekend koude voeten. Koude voeten is je helemaal koud gaan voelen. Vet je leren schoenen goed in van tevoren of behandel ze met een silicone middel uit een spuitbus. Moet je door hoog nat gras kunnen lopen of wil je voorkomen dat er sneeuw boven in de rand van je schoen valt dan kan je over je schoenen een plasticzak trekken. Je maakt in de plasticzak een gat waar je voet doorheen gaat. Je maakt dit weer vast met elastieken om je been en schoen. Hiervoor in de plaats kan je natuurlijk ook gamasches kopen.
Buik/Borst:
Trek een extra hemd of T-shirt aan, liefst met lange mouwen. Ook kun je een koltrui aan trekken. Daarover doe je een dikke blouse of trui aan. Zorg dat de jas die je hierover aantrekt waterdicht is. Als het echt heel koud is door de wind kan je een regenjas over je jas aan doen. Je kan beter meerdere dunne lagen aan doen dan een dikke laag.
Handen:
Trek wanten of dikke handschoenen aan. Wanten zijn warmer als handschoenen, maar je kunt met handschoenen aan meer doen. Gebruik bijvoorbeeld tijdens het opzetten van de tenten en het koken dunne handschoenen en tijdens het lopen dikke wanten.
Hoofd:
Omdat je de meeste warmte via ie hoofd verliest, namelijk 30%, is het verstandig om een muts te dragen. Deze moet over je oren heen komen anders kunnen die bevriezen!!! Doe een das om. Neem lippencrème mee (blistex of labello) om schrale lippen te voorkomen. Als er erg zonnig weer is voorspeld en er ligt sneeuw dan kan het handig zijn om zonnecrème en een zonnebril mee te nemen.
Tenten en Slapen
Welke tent? Een winterkamp betekend kamperen in de winter. Overnachten doe je dus in tenten. Alleen welke tent is nu het beste? Omdat we meestal (om warm te blijven) met de rugzak op pad zijn hebben we de keuze uit lichtgewicht tunneltenten en koepeltenten. Verwachten we dat het kan gaan sneeuwen dan blijven de tunneltenten
thuis. De sneeuw kan er namelijk op blijven liggen en onder het gewicht bezwijkt dan die tent. Op de koepeltenten blijft nauwelijks sneeuw liggen en ze vangen tevens minder wind.
De tent opzetten in de sneeuw: Als je de tent op gaat zetten, zorg dan dat je een vlakke plaats uitzoekt. Met sneeuw, wat waarschijnlijk het geval zal zijn, moet je zorgen dat je de sneeuw weg haalt als er weinig sneeuw ligt. Als er een flinke laag sneeuw ligt kan je het gewoon platstampen (de platgestampte sneeuw werkt dan als isolatielaag), bij heel veel sneeuw een gedeelte weg halen. De tenten worden in de winter meestal in het donker opgezet, oefen dit ook goed van tevoren. Als je in je tent gaat, zorg dan dat je NOOIT sneeuw mee naar binnen neemt!
Slapen:
Als je gaat slapen moet je een paar droge sokken aan doen. Je kan het beste je muts ook ophouden tijdens het slapen, 30% van de warmte verlies je via je hoofd. Dit voorkomt dat je koude voeten krijgt. Een mummieslaapzak is een must, je hoofd blijft dan ook lekker warm. Wat heel warm en handig is, is een reddingsdeken voor noodgevallen (natte slaapzak b.v.) ook kun je die als isolatie onder je slaapmatje leggen. Dat is een hele dunne deken die je kunt kopen bij drogisterijen of outdoorzaak. Hier kan je je inwikkelen om warm te blijven. Het nadeel is dat het vocht niet weg kan, en dat vocht bevriest dan. Natte spullen: Omdat het waarschijnlijk vriest in de nacht is het raadzaam om natte kleding/schoenen in een plasticzak te stoppen, dicht te knopen en te bewaren in je slaapzak. Bevroren schoenen krijg je niet meer aan je voeten! De combinatie wind en nat zijn kan bij een slechte voorbereiding leiden tot onderkoeling. Hierover is een aparte instructie gemaakt.
Eten en Drinken
Drinken:Neem minimaal 2.0 liter of meer drinken mee. Gebruik een lichte petfles en wikkel deze dan in met aluminiumfolie en daarna met kranten, of gebruik een handdoek, zo bevriest de inhoud niet. Beter nog is een thermosfles (handig voor iets warms tussendoor). Drink NOOIT alcohol. Dit verwijdt de bloedvaten waardoor je nog sneller afkoelt. Zorg dat je voldoende warme drank kan maken. Neem thee en koffie (liefst met veel suiker) mee. Oplos chocolademelk en Cup a soup zijn ook heel lekker als tussendoortje.Handig zijn ook de z.g.n. snowboards (zwarte schijf). Je kan er op zitten, spullen op leggen en sneeuw mee aanstampen of wegscheppen als je de tent opzet. Ook kan je ze aan je rugzak vastmaken en dan met rugzak en al de berg mee af glijden.
Eten: Brood is bevroren niet lekker, crackers zijn ook geschikt om te eten als het zo koud is. Volkoren biscuits en legerkoeken zijn ook lekker. Paté, chocopasta en jam bevriest niet snel. Chocolade is bevroren ook lekker. Switch koeken van Liga zijn ook goed te eten als het koud is. Als avondeten pak je meestal iets eenvoudigs dat snel klaar is. Groenten b.v. die lang moeten koken kosten veel brandstof, water en tijd (koken is stilzitten dus kou lijden). Complete pasta's die met wam water aan te maken zijn of maaltijden die je alleen hoeft op te warmen hebben de voorkeur. Nog makkelijker zijn b.v. de Struik maaltijden. Die kan je in de dichte verpakking gewoon opwarmen in een pan met warm water. Hiervoor kan je dan gewoon rivierwater of sneeuw gebruiken. De maaltijd eet je gewoon uit het blik dus je hebt ook geen afwas!
Dag indeling:
Opstaan: Omdat je 's ochtends het snelst afkoelt moet dit binnen een uur gebeurd zijn.
- aankleden (direct warm)
- je eigen materiaal inpakken en de tent inpakken (bij goed weer, anders eerst in de tent eten)
- ontbijt klaarleggen op het tafelkleed' (zeil waar alles op blijft liggen)
- thee zetten en thermosflessen vullen
- na het ontbijt de rest inpakken (kampterrein opruimen en schoon achterlaten)
Pauzeren:20 min na vertrek vindt er een korte stop plaats, deze is alleen bedoeld voor mensen die het warm krijgen. Zij kunnen dan een te veel aan kleding uit trekken, dit is echter nog geen rustpauze. Tussendoor stoppen we af en toe. Dan kun je iets warms
pakken uit je thermosfles of wat eten. Vergeet dan niet om wat extra aan te trekken als je het koud begint te krijgen. Als er sneeuw ligt kun je je tijdens de pauzes ook met de snowboards vermaken je blijft dan tevens warm.
‘s Middags eten we weer crackers en wordt nieuw warm water gemaakt om de thermosflessen bij te vullen.
Tips:
- Probeer zoveel mogelijk actief bezig te blijven
- Voorkom dat kleding en schoenen nat kunnen worden
- Bescherm jezelf goed tegen wind, regen en de kou
Hoe je onderkoeling kunt voorkomen en verhelpen is te lezen in een aparte instructie